बैंकहरूको संख्या घट्यो, खर्च घटेन

काठमाडौं,नेपाल राष्ट्र बैंकले मर्जर तथा प्राप्तिसम्बन्धी व्यवस्था कार्यान्वयनमा ल्याउँदा बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरु वित्तीयरुपमा सबल हुने, बैंकिङ क्षेत्रको कार्यगत क्षमता बढ्न, राष्ट्र बैंकलाई नियमन तथा अनुगमनको लागि पनि सहज हुने र बैंकिङ क्षेत्रको खर्च पनि घट्ने अपेक्षा गरेको थियो ।

सोही अपेक्षाअनुसार राष्ट्र बैंकले मर्जर तथा प्राप्तिसम्बन्धी व्यवस्थालाई प्रभावकारीरुपमा कार्यान्वयनमा ल्याएको थियो । मर्जर तथा प्राप्तिकै कारण अहिले बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुको संख्या घट्दा यसले वित्तीय क्षेत्रलाई थप सबल, व्यवस्थित र मर्यादित बनाएको छ । तर यसले अपेक्षा गरेअनुसार बैंकिङ क्षेत्रको खर्च भने घट्न नसकेको देखिएको छ ।

राष्ट्र बैंकका अनुसार चालू आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्ममा सञ्चालनमा रहेका २२ वटा वाणिज्य बैंक, क्षेत्रीय तथा राष्ट्रियस्तरका समेत गरी १७ वटा विकास बैंक र १७ वटा फाइनान्ससहितका ५६ वटा संस्थाहरुले कर्मचारीको पारिश्रमिक र कार्यालय व्यवस्थापनमा मात्र कुल ४५ अर्ब सात करोड ६० लाख रुपैयाँ खर्च गरेको देखिएको छ ।

बैंकिङ क्षेत्रले गरेको यो खर्च गत आवको सोही अवधिको तुलनामा एक अर्ब २१ करोड १० लाख रुपैयाँले बढी हो । गत आवको सोही अवधिमा भने २७ वटा वाणिज्य बैंक, १७ वटा विकास बैंक र १७ वटा फाइनान्ससहितका ६१ वटा संस्थाहरुले कर्मचारीको पारिश्रमिक र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा मात्र कुल ४३ अर्ब ८६ करोड ५० लाख रुपैयाँ खर्च गरेको देखिएको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले चालू आवको पुस मसान्तसम्ममा कर्मचारी शीर्षकमा २७ अर्ब ८० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा १८ अर्ब छ करोड ८० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । गत आवको सोही अवधिमा भने यी दुई शीर्षकमा बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले गरेको खर्च रकम क्रमशः २६ अर्ब ३२ करोड ७० लाख र १७ अर्ब ५३ करोड ८० लाख रुपैयाँ थियो ।

चालू आवको पुस मसान्तसम्ममा वाणिज्य बैंकहरुले मात्र कुल ३८ अर्ब ९६ करोड २० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । जसमध्ये कर्मचारी शीर्षकमा २३ अर्ब ५३ करोड ६० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा १५ अर्ब ४२ करोड ६० लाख रुपैयाँ खर्च भएको देखिएको छ । बैंकहरुले गरेको यो खर्च गत आवको सोही अवधिको तुलनामा ४७ करोड रुपैयाँले बढी हो । गत आवको सोही अवधिमा बैंकहरुले कर्मचारी शीर्षकमा २३ अर्ब ३० करोड ९० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा १५ अर्ब १८ करोड ३० लाख रुपैयाँ समेत गरी कुल ३८ अर्ब ४९ करोड २० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । विकास बैंकहरुमा भने पछिल्लो अवधिमा खर्च बढेको छ ।

चालू आवको पुस मसान्तसम्ममा विकास बैंकहरुले कर्मचारी र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा क्रमशः दुई अर्ब ७९ करोड ४० लाख र दुई अर्ब पाँच करोड ९० लाख रुपैयाँसहित कुल चार अर्ब ८५ करोड ३० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । गत आवको सोही अवधिमा विकास बैंकहरुले कर्मचारी शीर्षकमा दुई अर्ब ४० करोड ९० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा एक अर्ब ८४ करोड ५० लाख रुपैयाँसहित कुल चार अर्ब २५ करोड ४० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् ।

फाइनान्स कम्पनीहरुकोे खर्च पनि पछिल्लो समय बढेर एक अर्ब २२ करोड ५० लाख रुपैयाँ पुगेको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार चालू आवको पुस मसान्तसम्ममा फाइनान्स कम्पनीहरुले कर्मचारी शीर्षकमा ६७ करोड ८० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा ५४ करोड ७० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका हुन् । गत आवको सोही अवधिमा भने फाइनान्स कम्पनीहरुले कर्मचारी शीर्षकमा ६० करोड ९० लाख र कार्यालय व्यवस्थापन शीर्षकमा ५१ करोड रुपैयाँसहित कुल एक अर्ब ११ करोड ९० लाख रुपैयाँ खर्च गरेका छन् ।