सोलुखुम्बु । माथिल्लो सगरमाथाका जिल्लाहरू सोलुखुम्बु, ओखलढुंगा र खोटाङमा पछिल्लो समय ढिकी र जाँतो लोप हुँदै गएका छन् । गाउँघरमा आधुनिक मिल जडान हुन थालेपछि यी संरचना नै हरायन थालेका हुन् ।
आधुनिक मिलको प्रयोग गर्दा छिटोछरितो गरी काम हुने भएकाले अन्नहरू मिलमै पिस्ने गरेकोे खोटाङ दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिका १ याम्खाकी सर्मिला राईको भनाइ छ । उनले भनिन् ‘हामीले ढिकीजाँतो प्रयोग नगरेको धेरै भयो, अहिले त मिल नै सजिलो छ, त्यही भएर अब ढिकीजाँतोमा अन्न कुट्ने पिस्ने बेला गयो ।’ पुर्खाहरूले विद्युत् नहुँदा बिहान र बेलुका ढिकीजाँतोमा अन्न पिस्ने वा कुट्ने गर्दथ्ये । त्यति बेला गुञ्जायमान हुने गाउँघर अहिले सुनसान हुन थालेका छन् ।
अहिले आधुनिक मिल आएर सहज भए पनि जाँतोमा पिसेको अन्न नै स्वादिलो र लाभदायिक हुनेगरेको सोलुखुम्बुको थुलुङदुधकोशी गाउँपालिका नेलेका डिगमाया बस्नेत बताउँछिन् । ‘सहजताको हिसाबले मिल सजिलो होला, काम गर्न ज्यानलाई सुविस्ता होला तर स्वाद र स्वास्थ्यको हिसाबले त कता हो कता ढिकीजाँतोमै कुटेको र पिसेको अन्न राम्रो नि, अब के गर्नु अहिलेको मान्छेहरूले त्यो गर्दैनन्’, बस्नेतले भनिन् । अहिले शुल्क तिरेरै भएपनि महिनाभरिलाई पुग्ने अन्न मिलमा लाने गरेका छन् ।
पुर्खाहरूले धान, गहुँ, मकै, कोदोलगायतका अन्न ढिकीजाँतोमा पिस्ने गरेको पाइन्थ्यो, तर अहिले गाउँघरमा समेत ढिकीजाँतो कमै मात्रामा देखिने गरेको ओखलढुंगा मानेभञ्ज्याङका हित बहादुर राईको बताउँछन् । परम्परागतरूपमा प्रयोग हुने मौलिक ढिकीजाँतो लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ । स्वास्थ्यको हिसाबले ढिकीमा कुटेको पीठो तथा जाँतोमा पिसेको अन्न लाभदायिक हुने भए पनि आधुनिक प्रविधिको विकाससँगै ती पुराना सामग्रीहरू इतिहास बन्न थालेका छन् ।
क्याटेगोरी : बिबिध
ताजा अपडेट
- कांग्रेस संसदीय दलको सचेतकमा सुशीला थिङ
- अर्थमन्त्रीसँग विश्व बैंक दक्षिण एशिया क्षेत्रका उपाध्यक्षको भेटवार्ता
- हवाई टिकट बिक्रीमा ह्याकरको अनाधिकृत प्रवेशको घटनामा साइबर ब्यूरोबाट अनुसन्धान सुरु
- फास्ट-ट्र्याकको डिजाइन नेपाली सेनाको व्यवस्थापनमा परिवर्तन गरिने
- निर्वाचन आयोगले शुक्रबार सर्वदलीय छलफल गर्ने
- नयाँ बसपार्कबाट सञ्चालन हुन थाले माइक्रोबस
- बंगलादेशमा गर्मी बढ्यो, विद्युत् कटौतीसँगै विद्यालय बन्द
- भोडाफोन र हचिसनले मर्जर घोषणा गर्ने
धेरैले पढेको
- मध्यपहाडी राजमार्गका ठेक्काहरू तोड्दै कार्यस्थल छाड्न निर्माण व्यवसायीलाई निर्देशन
- बाँझो जग्गामा सामूहिक आलु खेती
- बहसमा कर्मचारी अवकाश उमेरहद
- अख्तियारका पूर्वआयुक्त पाठक भ्रष्टाचारी ठहर
- किन संस्थानहरू उँभो लाग्दैनन् ?
- काठमाडौं महानगरः बालेन तिमी सेलिब्रिटी हुने कि नेता ?
- अर्थमन्त्री पौडेलले कसरी बढाउलान् आम्दानी र पुँजीगत खर्च ?
- बढ्दो वित्तीय लगानी र घट्दो अर्थतन्त्र
- जनता कति टुलुटुलु हेरेर बस्ने ?
तपाईको प्रतिक्रिया