सोलुखुम्बु । माथिल्लो सगरमाथाका जिल्लाहरू सोलुखुम्बु, ओखलढुंगा र खोटाङमा पछिल्लो समय ढिकी र जाँतो लोप हुँदै गएका छन् । गाउँघरमा आधुनिक मिल जडान हुन थालेपछि यी संरचना नै हरायन थालेका हुन् ।
आधुनिक मिलको प्रयोग गर्दा छिटोछरितो गरी काम हुने भएकाले अन्नहरू मिलमै पिस्ने गरेकोे खोटाङ दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिका १ याम्खाकी सर्मिला राईको भनाइ छ । उनले भनिन् ‘हामीले ढिकीजाँतो प्रयोग नगरेको धेरै भयो, अहिले त मिल नै सजिलो छ, त्यही भएर अब ढिकीजाँतोमा अन्न कुट्ने पिस्ने बेला गयो ।’ पुर्खाहरूले विद्युत् नहुँदा बिहान र बेलुका ढिकीजाँतोमा अन्न पिस्ने वा कुट्ने गर्दथ्ये । त्यति बेला गुञ्जायमान हुने गाउँघर अहिले सुनसान हुन थालेका छन् ।
अहिले आधुनिक मिल आएर सहज भए पनि जाँतोमा पिसेको अन्न नै स्वादिलो र लाभदायिक हुनेगरेको सोलुखुम्बुको थुलुङदुधकोशी गाउँपालिका नेलेका डिगमाया बस्नेत बताउँछिन् । ‘सहजताको हिसाबले मिल सजिलो होला, काम गर्न ज्यानलाई सुविस्ता होला तर स्वाद र स्वास्थ्यको हिसाबले त कता हो कता ढिकीजाँतोमै कुटेको र पिसेको अन्न राम्रो नि, अब के गर्नु अहिलेको मान्छेहरूले त्यो गर्दैनन्’, बस्नेतले भनिन् । अहिले शुल्क तिरेरै भएपनि महिनाभरिलाई पुग्ने अन्न मिलमा लाने गरेका छन् ।
पुर्खाहरूले धान, गहुँ, मकै, कोदोलगायतका अन्न ढिकीजाँतोमा पिस्ने गरेको पाइन्थ्यो, तर अहिले गाउँघरमा समेत ढिकीजाँतो कमै मात्रामा देखिने गरेको ओखलढुंगा मानेभञ्ज्याङका हित बहादुर राईको बताउँछन् । परम्परागतरूपमा प्रयोग हुने मौलिक ढिकीजाँतो लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ । स्वास्थ्यको हिसाबले ढिकीमा कुटेको पीठो तथा जाँतोमा पिसेको अन्न लाभदायिक हुने भए पनि आधुनिक प्रविधिको विकाससँगै ती पुराना सामग्रीहरू इतिहास बन्न थालेका छन् ।
क्याटेगोरी : बिबिध
ताजा अपडेट
- के सहकारी प्रकरणमा गृहमन्त्रीमाथि प्रहरीले अनुसन्धान नगरेको हो?
- दक्षिण कोरियाले ध्यानाकर्षण गराएपछि ईपीएस भाषा परीक्षाको आवेदनमा तोकिँदैछ यस्तो सीमा
- लुम्बिनी र सुदूरपश्चिमको तराईका केही स्थानमा हुरीबतासको चेतावनी
- मुस्ताङमा लेक लागेर तीन वर्षमा २९ जनाको मृत्यु
- विश्व वरियतामा ऐरीको नयाँ कीर्तिमान
- नेपालद्वारा साउदी अरेबिया छ विकेटले पराजित
- दुर्घटना अपडेटः गम्भीर घाइतेलाई उपचारका लागि कोहलपुर पठाइयो
- एन्फाका उपाध्यक्ष दावा लामा लागू औषध कारोवार गरेको आरोपमा पक्राउ
धेरैले पढेको
- समसामयिक राजनीतिक व्यङ्ग्य
- राजेन्द्र विमल र हरिहर शर्मालाई पुरस्कृत गरिने
- ढोरपाटन जोड्ने सडक कालोपत्रे गरिँदै
- युनिश शाहीको गीत ‘धारिलो तिर˝ को भ्युज वान मिलियन नाघ्यो
- एक्सेल डेभलपमेन्ट बैंकको ट्राफिक प्रहरीलाई सहयोग
- चिया पसल पनि कम्पनी ?
- इन्फिनिटी लघुवित्तको सातै प्रदेशमा तालिम सम्पन्न
- नेकपा माओवादी केन्द्र कंचनपुर-काठमाडौ सम्पर्क समन्वय समितिको पाचौं भेला सम्पन्न
तपाईको प्रतिक्रिया